Recent lanceerde Moderator het draaiboek ‘Achter de Spiegel’.

Achter de Spiegel is een pilootproject waarbij slachtoffers en daders, die niet bij hetzelfde misdrijf betrokken waren, via gespreksgroepen met elkaar in contact gebracht werden en waarin samen een traject richting herstel afgelegd werd. In dit draaiboek worden zowel het voortraject van de groepsgesprekken, vijf uitgewerkte bijeenkomsten als de nazorg voor deelnemers beschreven.

Het idee voor het project ‘Achter de Spiegel’ kwam tot stand in het najaar van 2016 naar aanleiding van een samenloop van vaststellingen en toevallige opportuniteiten. We ontvingen signalen van de directie van de gevangenis van Ieper dat zij mogelijkheden zag voor meer herstelgerichte initiatieven binnen de muren. Ook een aantal samenwerkingspartners deelden de nood aan lokale herstelgerichte praktijken. Bovendien wordt Moderator vzw in haar praktijk dagelijks geconfronteerd met een doelgroep die bemiddeling wenst, maar waar niet aan die nood kan voldaan worden doordat hun rechtstreekse dader of slachtoffer hier niet toe bereid is. Daarnaast vinden betrokkenen het soms niet wenselijk om met hun eigen slachtoffer of dader in contact te treden, maar zijn ze wel nieuwsgierig naar de andere kant van het conflict.1 Geïnspireerd door buitenlandse initiatieven, zoals Sycamore Tree Project & Building Bridges, die op de conferentie in Leiden (2016) van het Europees Forum voor Herstelrecht werden voorgesteld, concretiseerde zich het idee om in West-Vlaanderen een pilootproject op te starten om slachtoffers en daders, die niet bij hetzelfde misdrijf betrokken zijn, via gespreksgroepen met elkaar in contact te brengen en hen samen een traject richting herstel te laten afleggen. Met dank aan de provincie West-Vlaanderen kregen we in 2017 gedurende 10 maanden de (budgettaire) ruimte om hierrond aan de slag te gaan. Het project ‘Achter de Spiegel’ werd hiermee een realiteit.

De keuze voor de benaming ‘Achter de Spiegel’ werd ingegeven door de vooropgestelde doelstelling van het project. Door slachtoffers en daders uit verschillende misdrijven in contact te brengen met elkaar, willen we hen de andere kant van het verhaal laten zien en hen de kans geven inzicht te verkrijgen in wat het betekent om slachtoffer of dader te zijn. Met ‘Achter de Spiegel’ willen we met andere woorden deelnemers een spiegel voorhouden en hopen we dat zij zichzelf kunnen herkennen in het verhaal van de ander. Door aandacht te schenken aan de mens achter de term “slachtoffer” en “dader”, streven we er tegelijkertijd naar aan te tonen dat het beeld dat ze denken te zien (van zichzelf, maar ook van de ander) niet noodzakelijk overeenstemt met hetgeen erachter ligt.

Moderator vzw realiseerde ‘Achter de Spiegel’ evenwel niet alleen. Met lokale samenwerkingspartners in West-Vlaanderen gingen we het overleg aan en zochten we naar expertise in het begeleiden van groepsgesprekken. Uiteindelijk konden we op deze manier een methodiek uitwerken en effectief een gespreksgroep organiseren
tussen daders en slachtoffers uit niet-gerelateerde feiten. De eerste bevindingen uit de praktijk hielpen ons om de methodiek verder te verfijnen.

Als resultaat hiervan werd dit draaiboek samengesteld, waarin zowel het voortraject van de groepsgesprekken, vijf uitgewerkte bijeenkomsten als de nazorg voor deelnemers beschreven staat. We wensen te benadrukken dat dit draaiboek een leidraad is en geen strikt script. Elke groep van daders en slachtoffers zal immers steeds een
andere dynamiek teweeg brengen, waardoor de methodiek flexibel kan toegepast worden, rekening houdend met de specifieke noden van de individuele deelnemers. Om deze reden voorzien we in het draaiboek ook steeds een aantal alternatieven bij de opdrachten waaruit de facilitators een keuze kunnen maken, afhankelijk van het verloop van
de gespreksgroep die ze begeleiden. Daarnaast denken we dat deze methodiek ook toepasbaar is voor een ruimere doelgroep dan daders en slachtoffers; ook bij betrokkenen van een verkeersongeval zien we bijvoorbeeld mogelijkheden. Dit veronderstelt evenwel een aantal kleine aanpassingen in methodiek (zie aanpassingen draaiboek i.h.k.v. gespreksgroep verkeersongevallen).

Indien er vragen zijn bij de inhoud van het draaiboek of ondersteuning gewenst is bij het opstarten van een gespreksgroep, kan er steeds vrijblijvend contact opgenomen worden met Moderator vzw, Forum voor Herstelrecht en Bemiddeling, via onderstaande gegevens.

Bemiddelingsdienst West-Vlaanderen
Hendrik Consciencestraat 9, 8500 Kortrijk
T 051 31 64 40
bemiddelingsdienst.ieveko@moderator.be

Het uitgebreide draaiboek vindt u hier: klik

Draaiboek ‘Achter de Spiegel’